ΠΑΝΕΛ. ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑΣ ΑΝΤΙΣΦΑΙΡΙΣΗ
  • Αρχικη
  • Ταυτοτητα
    • ο Π.Ο.Φ.Επ.Α
    • Καταστατικο >
      • Τροποποιησεις
    • Γενικες Συνελευσεις
    • Πρακτικα Δ.Σ.
    • Εσωτερικος Κανονισμος
    • Οροι και προϋποθεσεις αξιολογημενων τουρν&omi
    • Δ.Σ. & Περιφερειακές Επιτροπές
    • Για την ιστορία ...
  • Προκηρυξεις
    • 2022-2023
    • 2020-2022
    • 2019-2020
    • 2018-2019
    • 2017-2018
    • 2016-2017
    • 2015-2016
    • 2014-2015
    • 2013-2014
  • Αποτελεσματα
    • 2022-2023
    • 2020-2021
    • 2019-2020
    • 2018-2019
    • 2017-2018
    • 2016-2017
    • 2015-2016
    • 2014-2015
    • 2013-2014
    • 2012-2013
    • 2011-2012
    • 2010-2011
    • 2009-2010
    • 2008-2009
    • 2007-2008
  • Καταταξεις
    • Πινακες Αξιολογησης
    • Τεχνικες λεπτομερειες
  • Photo
  • Videos
  • Διαφορα
    • Εντυπα
    • Κανονισμος Παιδιας
    • Τεχνικα θεματα
    • Μικρες αγγελιες
    • Συνδεσμοι
    • Φιλοι Π.Ο.Φ.Επ.Α. και επιχειρειν...
  • Επικοινωνια

Ψυχολογική πρόληψη των τραυματισμών...

3/12/2017

 
Picture
της Σοφίας Ξυγαλά
Στην ελληνική βιβλιογραφία μπορεί κανείς να βρει εξαιρετικά κείμενα που αφορούν στην πρόληψη τραυματισμών στους αθλητές και την ενεργή αποθεραπεία αυτών, ωστόσο οι αναφορές στα ψυχολογικά αίτια που δύναται να προκαλέσουν έναν τραυματισμό, είναι πενιχρές.
Τα αίτια που προκαλούν τραυματισμούς είναι πολλά και περίπλοκα. Συσχετίζονται μυο-σκελετικοί και ανατομικοί παράγοντες, περιβαλλοντικοί, παράγοντες που αφορούν το είδος του αθλήματος και τέλος οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες. Με τους τελευταίους θα ασχοληθώ στο παρόν άρθρο.
Δεν είναι ευρέως γνωστό, πως η ψυχολογική κατάσταση ενός αθλητή μπορεί να προκαλέσει ή να αυξήσει σημαντικά την πιθανότητα ενός σωματικού τραυματισμού. Το αγωνιστικό πρόγραμμα απαιτεί τεράστια αποθέµατα ψυχικής ενέργειας, επιβαρύνει ψυχολογικά τους αθλητές και κάτι τέτοιο μπορεί κάλλιστα να έχει επιπτώσεις στο μυοσκελετικό τους σύστημα. Όμοιους κινδύνους αναπτύσσει το υψηλό στρες που προκαλεί ανορεξία, διαταραχές στον ύπνο και το συντονισμό των κινήσεων.
Γενικότερα, τραυματισμοί στον αθλητισμό μπορούν να προκληθούν από τους παρακάτω ψυχοκοινωνικούς παράγοντες:

  • Έλλειψη/μείωση αυτοπεποίθησης
  • Καθημερινό στρες (μείωση προσοχής, αυτοσυγκέντρωσης)
  • Αγωνιστικό στρες/Αντίδραση στο στρες
  • Χαμηλή ψυχική αντοχή στο στρες
  • Αρνητική ψυχική διάθεση (ένταση, κατάθλιψη, θυμός, κούραση, σύγχυση)
  • Έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης
Η ψυχολογική ένταση στους αθλητές καθορίζεται σε σημαντικό βαθμό και από τις απαιτήσεις του κάθε αθλήματος. Σε αθλήματα μεγάλης χρονικής διάρκειας όπου απαιτείται μεγάλη ενέργεια, η ψυχική ένταση είναι και μεγαλύτερη. Στα σύνθετα αθλήματα μικρής διάρκειας, όπως η επιτραπέζια αντισφαίριση, όπου επιβάλλεται μεγάλη συγκέντρωση και κινητικός συντονισμός, η αυξημένη ψυχική ένταση και νευρικότητα παίζουν αρνητικό ρόλο.
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, οι αθλητές που δυσκολεύονται να αυτορυθμίζονται στις στρεσογόνες καταστάσεις του αθλήματος που υπηρετούν (αγώνες, συνεχής ανταγωνισμός, συναγωνισμός, κακή απόδοση), αναπτύσσουν μεγαλύτερο κίνδυνο τραυματισμού, καθώς οι αλλαγές στη συγκέντρωση αλλά και το μυϊκό τους σύστημα είναι ραγδαίες. Επομένως, η προσωπικότητα ενός αθλητή, αποτελεί παράγοντα που μπορεί να επηρεάσει τους δείκτες πρόκλησης τραυματισμού. Αθλητές που έχουν καλή απόδοση στις προπονήσεις αλλά γενικά χαμηλότερα αποτελέσματα στους αγώνες παρουσιάζουν συνήθως το πρόβλημα του αυξημένου στρες.
Επίσης, αθλητές με προηγούμενο τραυματισμό - κυρίως αυτοί που δεν ολοκλήρωσαν τη σωματική και ψυχολογική αποκατάσταση από τον τραυματισμό- είναι επιρρεπείς στην εμφάνιση υψηλού άγχους. Κάτι τέτοιο, ενδεχομένως να οδηγήσει σε μειωμένη αυτοπεποίθηση και σε αυξημένο φόβο. Η εμφάνιση του άγχους επανατραυματισμού είναι αποτέλεσμα της μεγάλης διάρκειας της αποκατάστασης, των καθημερινών ενοχλήσεων από τον τραυματισμό και της ενδεχόμενης πρόκλησης επανατραυματισμού ακόμα και με ένα μικρό χτύπημα.  
Πώς μπορούν οι αθλητές να διδαχθούν την αυτορρύθμιση και πώς μπορούν να βοηθηθούν ώστε να καταφέρουν να διατηρούν σε χαμηλά επίπεδα το στρες τους;
Σ΄αυτό το σημείο οφείλω να υπογραμμίσω ότι δεν μπορούν όλοι να αντέξουν τις στρεσογόνες καταστάσεις του αθλήματος με το οποίο ασχολούνται. Εξάλλου, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, κάποιοι ξεχωρίζουν από κάποιους άλλους, ενώ δεν είναι απαραίτητα καλύτεροι. Παρόλα αυτά, πάντα υπάρχουν περιθώρια για την επιστήμη της ψυχολογίας να βοηθήσει αποτελεσματικά τους αθλητές/ασκούμενους.
Για την πρόληψη τραυματισμών από ψυχοκοινωνικά αίτια, οι προληπτικοί παράγοντες που πρέπει να συμμετρούνται είναι η επίβλεψη του προπονητή, η ενημέρωση των αθλητών και η παρακίνηση για αναζήτηση βοήθειας από το κοντινό τους περιβάλλον. Επίσης, η καλλιέργεια του αισθήματος αυτοπροστασίας τους. Ειδικότερα, καταλυτικό ρόλο διαδραματίζουν οι αλλαγές στον τρόπο προπόνησης (π.χ., προσομοιώσεις αγώνων μεγαλύτερης πίεσης/έντασης) και η ψυχολογική υποστήριξη από ειδικό, με την υιοθέτηση τεχνικών αντιμετώπισης του στρες, την αποκαλούμενη αυτογενής εξάσκηση. Πρόκειται για  ένα είδος προπόνησης που βασίζεται στη δημιουργία ενός κλίματος ψυχικής ηρεμίας και ταυτόχρονα υψηλού βαθμού συγκέντρωσης. Συνδέεται με την κατευθυνόμενη προσοχή του προπονούμενου στις τεχνικές που πρέπει να χρησιμοποιήσει, ελέγχοντας παράλληλα την συναισθητική του κατάσταση. Η μέθοδος είναι βασισμένη στην παρατήρηση του Γερμανού ψυχιάτρου J.H. Schulz, σύμφωνα με την οποία, ο άνθρωπος με τη βοήθεια της φαντασίας του και μέσω της αυθυποβολής είναι σε θέση να προκαλέσει αλλαγές στο αυτόνομο νευρικό σύστημα, που οδηγούν σε χαλάρωση και ηρεμία του νου. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται πριν από τους αγώνες ή στο μεταξύ διάστημα αυτών την ίδια μέρα (προκριματικοί-ημιτελικοί, κλπ).
Συμπληρώνω πως, ένας προπονητής οφείλει να ενδιαφέρεται και να ενημερώνεται για την ψυχολογική κατάσταση των αθλητών  του, να δίνει μεγάλη προσοχή και να ερευνά την αλλαγή συμπεριφοράς τους στον αγωνιστικό χώρο. Εξω-αγωνιστικά γεγονότα μπορεί να προκαλέσουν στρες, μείωση της προσοχής και της συγκέντρωσης στους αθλητές του και να οδηγήσουν σε μείωση της απόδοσης και πιθανούς τραυματισμούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο προπονητής καλείται να ενεργήσει με τέτοιο τρόπο ώστε να προστατέψει τους αθλητές του: καθορίζοντας ανάλογα την επιβάρυνση στην προπόνηση, προσθέτοντας ρεπό ή δίνοντας άδειες ξεκούρασης, ακόμη και διακόπτοντας μια προπόνηση. Συνεπακόλουθα, οφείλει να εξασφαλίζει ένα ευχάριστο αθλητικό περιβάλλον στην ομάδα του. Το θετικό αγωνιστικό κλίμα, η διακριτική ενημέρωση για την εξω-αγωνιστική ζωή των αθλητών του, η υποστήριξη αν το ζητήσουν, η φροντίδα για επαρκή ξεκούρασή τους, είναι μέλημά του. Επίσης, πρέπει συχνά να διαλογίζεται πάνω σε ερωτήματα, όπως: τι κάνει έναν αθλητή ευτυχισμένο, ή εναλλακτικά τι μπορεί να μειώσει το στρες του, ειδικά σε περιόδους κρίσεων ή κακής απόδοσης των αθλητών χωρίς φανερά αίτια.
Τέλος, η παρουσία και η παρέμβαση ενός ψυχολόγου, τείνει να είναι επιβεβλημένη πιο πολύ από ποτέ στον αθλητισμό κάθε είδους, καθώς μπορεί να βοηθήσει τους αθλητές- και όχι μόνο-ως προς τη γνωστική τους αναδόμηση, ώστε να βρίσκουν οι ίδιοι τρόπους να αυτορυθμίζονται. Δηλαδή, να χειρίζονται το στρες τους, να επανακαθορίζουν τους στόχους και τα εσωτερικά τους κίνητρα, διαμορφώνοντας τη διάθεση και τις σκέψεις τους και αναπτύσσοντας τη θετική ανατροφοδότηση και την αυτοπεποίθησή τους.
 
Σοφία Ξυγαλά
(καθηγήτρια φυσικής αγωγής, σύμβουλος ψυχικής υγείας)
 
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
D. HARRE: ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ, εκδόσεις ΣΥΜΜΕΤΡΙΑ
Γ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ, Α. ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ, Ν.ΖΟΥΡΜΠΑΝΟΣ: ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΥΓΕΙΑ, εκδόσεις ΣΕΑΒ 2015
R. MARTENS: ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ, εκδόσεις ΣΑΛΤΟ
Β. Φ. ΜΠΑΣΚΙΡΟΦ: ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΡΑΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑ, εκδόσεις ΣΑΛΤΟ
(Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε στον Πανελλήνιο Οδηγό Πολεμικών Τεχνών)
 
 


Comments are closed.
    Picture
    Picture

    Αγωνιστικό πρόγραμμα
    2022-2023

    ​

    ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΠΟΦΕΠΑ
    ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ
    ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ​

    ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ​

    ​18ο Ατομικό Πρωτάθλημα Ανεξάρτητων
    ​Αττικής & Νότιας Ελλάδας​
    18-19/3/2023
    ​16ο Ατομικό Πρωτάθλημα Βετεράνων
    ​Αττικής & Νότιας Ελλάδας​

    25-26/3/2023

    ΓΙΝΕ ΚΑΙ ΣΥ ΜΕΛΟΣ

    ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ
    ​

    Κατάλογος με έδρες-αίθουσες σωματείων πινγκ-πονγκ

    ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΝΕΡΓΩΝ ΜΕΛΩΝ
    ​(KEM)​


    ΑΡΧΕΙΟ ΝΕΩΝ

    February 2023
    January 2023
    December 2022
    November 2022
    October 2022
    September 2022
    August 2022
    July 2022
    June 2022
    May 2022
    April 2022
    March 2022
    February 2022
    January 2022
    December 2021
    November 2021
    October 2021
    September 2021
    June 2021
    May 2021
    March 2021
    January 2021
    December 2020
    November 2020
    October 2020
    September 2020
    August 2020
    July 2020
    May 2020
    April 2020
    March 2020
    February 2020
    January 2020
    December 2019
    November 2019
    October 2019
    September 2019
    August 2019
    July 2019
    June 2019
    May 2019
    April 2019
    March 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    February 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013

    ΑΡΧΕΙΟ 2007-2012
    σε μορφή pdf

    2012
    2011
    2010
    2009
    2008
    2007

    RSS Feed

Π.Ο.Φ.Επ.Α Copyright 2013, Designed by Chris Trochoutsos
  • Αρχικη
  • Ταυτοτητα
    • ο Π.Ο.Φ.Επ.Α
    • Καταστατικο >
      • Τροποποιησεις
    • Γενικες Συνελευσεις
    • Πρακτικα Δ.Σ.
    • Εσωτερικος Κανονισμος
    • Οροι και προϋποθεσεις αξιολογημενων τουρν&omi
    • Δ.Σ. & Περιφερειακές Επιτροπές
    • Για την ιστορία ...
  • Προκηρυξεις
    • 2022-2023
    • 2020-2022
    • 2019-2020
    • 2018-2019
    • 2017-2018
    • 2016-2017
    • 2015-2016
    • 2014-2015
    • 2013-2014
  • Αποτελεσματα
    • 2022-2023
    • 2020-2021
    • 2019-2020
    • 2018-2019
    • 2017-2018
    • 2016-2017
    • 2015-2016
    • 2014-2015
    • 2013-2014
    • 2012-2013
    • 2011-2012
    • 2010-2011
    • 2009-2010
    • 2008-2009
    • 2007-2008
  • Καταταξεις
    • Πινακες Αξιολογησης
    • Τεχνικες λεπτομερειες
  • Photo
  • Videos
  • Διαφορα
    • Εντυπα
    • Κανονισμος Παιδιας
    • Τεχνικα θεματα
    • Μικρες αγγελιες
    • Συνδεσμοι
    • Φιλοι Π.Ο.Φ.Επ.Α. και επιχειρειν...
  • Επικοινωνια